Najnowsze aktualności Najnowsze aktualności

Powrót

Hodowla lasu

Hodowla lasu

Podstawowym zadaniem hodowli lasu jest zachowanie i wzbogacanie lasów istniejących (odnawianie) oraz tworzenie nowych (zalesianie), z respektowaniem warunków przyrodniczych i procesów naturalnych. Hodowla lasu obejmuje zbiór i przechowywanie nasion drzew, produkcję sadzonek na szkółkach, zakładanie oraz pielęgnację i ochronę upraw leśnych oraz drzewostanów.

Hodowla lasu korzysta z dorobku nauk przyrodniczych, m.in. klimatologii, gleboznawstwa, botaniki czy fizjologii roślin. W pracach hodowlanych leśnicy dążą do dostosowania składu gatunkowego lasu do siedliska. Dzięki temu las jest bardziej odporny na zagrożenia.

Las, jeśli nie powstał w sposób naturalny, jest sadzony przez leśników. Sadzonki hoduje się w szkółkach. Uprawy są poddawane zabiegom pielęgnacyjnym i ochronnym. Mają one stworzyć optymalne warunki wzrostu dla drzew najbardziej pożądanych w składzie gatunkowym rosnącego drzewostanu. Ostatnim elementem hodowli jest wycinka drzew dojrzałych, tak aby możliwe było odnowienie lasu, w sposób optymalny dla wymagań rosnących gatunków drzew.

Przeczytaj więcej na stronie lasy.gov.pl.

Nasze nadleśnictwo bierze udział w programie zwiększania lesistości kraju poprzez pomoc w sporządzaniu planów zalesieniowych dla prywatnych właścicieli gruntów rolnych – z każdym rokiem zalesiają oni coraz większe tereny.

W Nadleśnictwie Legnica odnowienia obejmują rocznie ok. 150 ha - średnio z ostatnich 5 lat.

Odnowienia możemy podzielić na odnowienia sztuczne, czyli sadzenie sadzonek lub wysiewanie nasion przez człowieka, oraz odnowienia naturalne, czyli zjawisko samoistnego powstania młodego pokolenia drzew pod okapem drzewostanu lub w jego sąsiedztwie. Odnowienia naturalne w lasach zagospodarowanych nie przebiegają zazwyczaj żywiołowo, lecz są kierowane przez człowieka. Prace polegają na spulchnieniu gleby pod okapem drzewostanu w roku, w którym spodziewany jest duży urodzaj nasion, oraz rozluźnieniu drzew, tak by do dna lasu dochodziła odpowiednia ilość światła.

W Nadleśnictwie odnowienia obejmują rocznie ok. 150 ha

Corocznie Nadleśnictwo Legnica pielęgnuje ok. 350 ha gleby w uprawach leśnych. Polega to na wykaszaniu chwastów wśród drzewek. Równocześnie wykonuje się cięcia pielęgnacyjne, które w zależności od wieku drzewostanu mają inny charakter i noszą inną nazwę: czyszczenia wczesne w okresie uprawy, czyszczenia późne w okresie młodnika, trzebieże wczesne w okresie dojrzewania drzewostanu oraz trzebieże późne w okresie dojrzałości drzewostanu.

Czyszczenia wczesne wykonujemy corocznie na obszarze ok. 200 ha, czyszczenia późne – na 230 ha, trzebieże wczesne – na 140 ha, a trzebieże późne – na ok. 800 ha.

Na siedliskach żyznych, zalesionych przed laty głównie sosną, wprowadzamy obecnie pod osłoną istniejącego drzewostanu dąb i buk.

Zasady hodowli lasu

Nasiennictwo i selekcja

Wyłączone drzewostany nasienne (WDN) są to drzewostany dojrzałe których najważniejszą cechą jest wysoka jakość fenotypowa oraz zdolność do bogatego obradzania nasion. WDN wybierany jest spośród gospodarczych drzewostanów nasiennych. Jest on wyłączony od wyrębu a jego głównym zadaniem jest intensywna produkcja nasion. Każdy WDN zostaje wpisany do "Krajowego rejestru WDN".


Wyłączony drzewostan nasienny (WDN) -  dąb bezszypułkowy

 

W nadleśnictwie funkcjonuje jeden wyłączony drzewostan nasienny (WDN)  Db.b w obrębie leśnym Legnica oddział 315 d, o powierzchni 6,11 ha.

 

Nadleśnictwo Legnica dysponuje jednym wyłączonym drzewostanem nasiennym. Zlokalizowany jest on w leśnictwie Karczewiska w Obrębie Legnica. Początkowo drzewostan był jednolitym kompleksem jednak wskutek wystąpienia różnic w gatunku panującym został on podzielony na część:

- północną, zajmuje ona 6,11 ha a gat. najczęściej tam występującym jest Db.b.

- południową, zajmuje ona 4,89 ha a gat. najczęściej tam występującym jest Db.s

 

 
Gospodarcze drzewostany nasienne (GDN) są to drzewostany o korzystnych cechach oraz wyróżniających się swoją jakością hodowlaną. Użytkowanie rębne odbywa się w latach dobrego lub przynajmniej średniego urodzaju nasion danego gatunku. W miarę usuwania tych drzewostanów wybierane są nowe o podobnych cechach i funkcjach. Ewidencja GDN odbywa się w Nadleśnictwach i Regionalnych Dyrekcjach LP.Nadleśnictwo Legnica posiada wytypowane 26 gospodarcze drzewostany nasienne o łącznej powierzchni 171,46 ha.

1 - So - 10 drzewostanów o pow. 80,00 ha

2 - Db - 14 drzewostanów o pow. 84,93 ha

3 - Ol - 2 drzewostany o pow. 4,12 ha

4 - Brz - jeden drzewostan o pow. 2,41 ha

 

 

Uprawy pochodne - najczęściej tworzy je potomstwo generatywne utworzonej w LP selekcyjnej bazy nasiennej. W zależności od lokalizacji i wielkości uprawy pochodne zakładane są:

- w blokach

- jako uprawy rozproszone

- uprawy po drzewostanach

Maksymalne wykorzystanie wyników prowadzonej selekcji jest możliwe dzięki:

- ograniczenie udziału pyłku z zewnątrz w tworzeniu kolejnych generacji

- uprawy pochodne powinny reprezentować wyższe zróżnicowanie genetyczne

W Nadleśnictwie Legnica zostały założone uprawy pochodne So, Md i Db.b:

Drzewa mateczne - dla gatunków rodzimych drzewa mateczne są wybierane tylko w WDN i GDN.     Aby drzewo mogło być uznane za mateczne powinno spełniać następujące warunki:

- w porównaniu z otaczającym drzewostanem powinno dominować po względem grubości i wysokości

- powinno mieć odpowiedni wiek dla danego gatunku

- obradzanie nasion drzewa powinno być częste i obfite

- strzała prosta i oczyszczona, drewno posiada odpowiednie właściwości techniczne

- powinno charakteryzować się dużym przyrostem pędów

- posiadać cienkie gałęzie, wyrastające ze strzały pod kątem zbliżonym do prostego

- posiadać wąską, długą i regularną koronę

Nadleśnictwo Legnica posiada na swoim terenie 11 drzew matecznych.

Osiem drzew należy do gatunku czereśni ptasiej z czego jedna znajduje sie w leśnictwie Jaroszówka a osiem w leśnictwie Lubiatów oraz 3 drzewa olszy czarnej w leśnictwie Jaroszówka.

Źródła nasion - są to grupy drzew z których pozyskiwany jest materiał sadzeniowy. Nadleśnictwo posiada 11 takich źródeł o łącznej liczbie drzew, z których pozyskuje sie nasiona, 1270szt.

  • Gb - 200 szt.

  • Js - 200 szt.

  • Jw - 240 szt.

  • Kl - 70 szt.

  • Lp-450 szt.

 

SZKÓŁKI LEŚNE

 Szkółkarstwo leśne jest to istotny dział hodowli lasu który zajmuje się produkcją materiału sadzeniowego. Szkółki leśne produkują materiał sadzeniowy dla gospodarstw leśnych.

 

Produkcja materiału sadzeniowego w szkółce leśnej w Miłogostowicach

Szkółka leśna w Miłogostowicach posiad łączną powierzchnię 6,11 ha i składa się z:

- szkółka polowa - produkcja z odkrytym systemem korzeniowym o powierzchni 3,11 ha,

- szkółka kontenerowa - produkcja z zakrytym systemem korzeniowym o powierzchni 3,00 ha.

Szkółka kontenerowa ma na swoim wyposażeniu sześć tuneli foliowych do hodowli sadzonek, każdy o powierzchni 0,068 ha – łączna powierzchnia – 0,408 ha.

Po pierwszym etapie hodowli w tunelach foliowych, sadzonki przewożone są na cztery pola hodowlane -  dwa o powierzchni 0,2875 ha i dwa o powierzchni 0,3 ha. Łączna powierzchnia pół hodowlanych to  1,175 ha. Każde pole wyposażone jest w rampę deszczującą, która służy jednocześnie do nawożenia oraz oprysków.

Tak zaprojektowane zaplecze w postaci tuneli foliowych i pól hodowlanych może pozwolić na hodowlę  ponad 5 mln szt. sadzonek sosny zwyczajnej. Jeśli chodzi o inne gatunki, ich ilość jest uzależniona od rodzaju kontenerów, w jakich będą hodowane oraz proporcji w wielkości produkcji dla poszczególnych gatunków.

Szkółka jest wyposażona również  w halę produkcyjną, w której znajduje się linia produkcyjna do siewu nasion i szkółkowania sadzonek wyprodukowanych w systemie kontenerowym. Linia składa się z mieszalnika i zasobnika substratu, modułu napełniania kontenerów substratem, siewnika precyzyjnego, stacji roboczej do szkółkowania sadzonek, modułu do zasypywania perlitem, modułu nawilżającego oraz myjki ciśnieniowej do kontenerów i modułu oczyszczania wody. W zależności od rodzaju kaset, w które będą wysiewane nasiona, wydajność linii produkcyjnej może wynieść maksymalnie 24 kontenery na minutę. Następnie kontenery przewożone są wózkami widłowymi do tuneli foliowych, gdzie siewki wzrastają w kontrolowanych warunkach przez 3 – 4 tygodnie i są przewożone na pola hodowlane.  Kontenery umieszczane są na paletach służących do hodowli i transportu sadzonek. Dzięki specjalnej konstrukcji palet, nie ma potrzeby wyposażania szkółki w dodatkowe stelaże transportowe.

Szkółka posiada również zaplecze magazynowe. Dostępna jest obszerna chłodnia o powierzchni całkowitej 724,5 m², w której część wyprodukowanych sadzonek będzie mogła być przechowywana zimą. Obok hali produkcyjnej znajdują się również dwie chłodnie do przechowywania nasion.

Budynek socjalny składa się z biura szkółki, pomieszczeń socjalnych i gospodarczych, laboratorium i dużej sali edukacyjnej wyposażonej w sprzęt multimedialny, w której będą prowadzone zajęcia dla zorganizowanych grup.

Dzięki takiej organizacji szkółka leśna będzie spełniała funkcję zarówno produkcyjną, jak i edukacyjną.